Қорақалпоғистонда 2022 йил июль ойида юз берган воқеаларни ўрганиш бўйича комиссия парламентга ҳисобот тақдим этди. Шунингдек, у давлат органлари учун бир қатор тавсияларни эълон қилди, улар орасида тушунтириш бериш ва фуқароларни муҳим қарорлар муҳокамасига жалб қилиш кабилар бор.
Қозоғистондаги қорақалпоқ диаспораси вакили Ниетбай Уразбаев Олмаотада вафот этди. У Нукус воқеалари бўйича Ўзбекистонда сиртдан қамалганди.
1−2 июль кунлари содир бўлган Нукус воқеаларини бартараф этишда ноқонуний хатти-ҳаракатлар қилган 3 нафар ички ишлар ходимига суд ҳукми ўқилди. Уларнинг икки нафари қийноққа солишда айбланиб 7 йилга, яна бир нафари ўлаётган одамга ёрдам кўрсатмагани ва ёлғон гувоҳлик бергани учун 3 йилга қамалди.
Қорақалпоғистон воқеалари бўйича жиноят ишида судланган яна 28 нафар шахснинг апелляция шикояти бўйича қарори эълон қилинди. 5 нафар судланувчининг жазоси озодликни чеклаш билан алмаштирилди, 16 нафар судланувчининг жазо муддати қисқартирилди, 7 нафар судланувчининг ҳукми ўзгаришсиз қолдирилди.
Нукус воқеаларига оид иккинчи суд жараёнидаги 28 нафар маҳкумнинг апелляция шикоятлари бўйича суд қарори 12 июнь куни эълон қилинади. Мурожаатларни кўриб чиқиш 18 май куни бошланганди.
Human Rights Watch ташкилоти Даулетмурат Тажимуратовни озод қилишга чақирди. Ташкилот судни «одил судлов меъёрларига жавоб бермаган» деб ҳисоблаб, Тажимуратовнинг қийноқлар ҳақидаги даъволари бўйича самарали тергов ўтказилмаганини таъкидламоқда.
Адвокат Сергей Майоров Даулетмурат Тажимуратов бўйича апелляция суди қарорини «адолатсиз» ва «ноқонуний» деб атади. Унинг сўзларига кўра, ҳукм ўзгартирилишига ўзи ҳам, мижози ҳам ишонмаган. Суд бошқа барча айбланувчилар учун жазони енгиллаштирди.
Апелляция суди Қорақалпоғистон воқеалари юзасидан жиноят иши бўйича 8 нафар айбланувчининг жазосини озодликни чеклаш билан алмаштирди, 6 нафар судланувчининг муддати қисқартирилди, Даулетмурат Тажимуратовнинг муддати ўзгаришсиз қолди. Суд прокуратуранинг 4 кишига нисбатан протестини рад этди.
Олий суд 5 июнь куни соат 15:00 да Қорақалпоғистон воқеалари бўйича қўзғатилган жиноят иши юзасидан 16 нафар маҳкумнинг биринчи суд жараёни бўйича апелляция шикоятлари, шунингдек, шартли равишда ҳукм қилинган 4 кишига нисбатан прокуратура протестини кўриб чиқишни якунлаб, ҳукмни эълон қилади.
Нукус воқеалари иши бўйича апелляция судида музокаралар тугади. Ҳукм чиқиши кутилмоқда. Прокурор 4 нафар айбланувчининг шартли жазосини реал муддатларга алмаштириш, 13 нафар маҳкумнинг жазосини енгиллаштириш, улардан 8 нафарини эса озод қилишни сўради. Тажимуратов ва унинг адвокати баёнот берди.
Қорақалпоғистон воқеалари бўйича апелляцияда айбланувчилар, асосий судланувчи Даулетмурат Тажимуратов кўрсатма берди, экспертлар сўроқлари давом этди. Суд, шунингдек, Тажимуратовнинг қийноқлар ҳақидаги иддаоларини текшириш натижаларини ҳам эълон қилди.
Қорақалпоғистон воқеалари бўйича апелляция судида асосий фигурант Даулетмурат Тажимуратов суддан Хоразм ҳуқуқ-тартибот идораларидан «Нукусда Ички ишлар вазирлигида қийноқлар бўлганми ёки йўқ?» саволига жавоб олишни сўради. Суд Бош прокуратурага ички экспертиза ўтказиш учун хат юборди.
Нукус воқеалари бўйича қўзғатилган жиноят иши бўйича иккинчи суд жараёнида қамоқ жазосига ҳукм қилинган 28 нафар шахс апелляция шикояти билан мурожаат қилди. Уларни кўриб чиқиш пайшанба куни бошланади. Яна 16 нафар маҳкумга нисбатан апелляция аризаларини кўриб чиқиш давом этмоқда.
Нукус воқеалари бўйича апелляцияни кўриб чиқаётган суд Даулетмурат Тажимуратовнинг адвокати Сергей Майоров илтимосига кўра экспертларни сўроққа таклиф қилди. Ҳимоячи уларнинг жавобларига қўшилмаслигини айтди. У судда қўйилган 1−2 июль воқеаларига оид видеони «журналистлик ҳиссиётли хабар» деб атади.
Нукус воқеалари бўйича апеллация иши жараёнида судланувчилар ва адвокатлар жазони енгиллатишни, марҳум Шамшетовни эса оқлашни сўради. Прокуратура шартли равишда ҳукм қилинган 4 нафар судланувчига нисбатан жазони кучайтиришни сўради. Биринчи куни Тажимуратов ва Найипов ўртасида можаро келиб чиқди.
Омбудсман ва жамоатчилик гуруҳлари вакиллари 1-сонли тергов ҳибсхонаси («Тоштурма»)да бўлиб, Нукус воқеалари юзасидан жиноят иши бўйича судланганлар, жумладан, Даулетмурат Тажимуратов билан учрашди. Судда у омбудсманни танқид қилганди.
Суд Даулетмурат Тажимуратовнинг асосий адвокати келмагани сабабли Қорақалпоғистон воқеалари бўйича жиноят иши доирасида апелляция жараёни бошланишини 10 майга қолдирди. Айбланувчи прокурорларни алмаштириш ва ишни қайта кўриб чиқиш учун қайтаришни сўради, бироқ рад жавобини олди.
Тошкент шаҳрида Қорақалпоғистон воқеалари бўйича қўзғатилган жиноят иши бўйича 16 нафар маҳкум (шу жумладан, марҳум Полат Шамшетов)нинг биринчи суд жараёни бўйича шикоятлари, шунингдек, шартли равишда ҳукм қилинган 4 кишига нисбатан прокуратура протестини кўриб чиқиш бошланди.
Тошкентда Нукус воқеалари бўйича биринчи суд жараёнида қатнашган 22 нафар маҳкумдан 16 нафарининг апеллация иши кўриб чиқилади.
Нукус воқеалари бўйича судланган 39 нафар маҳкумнинг оила аъзолари билан қисқа муддатли учрашувлари ташкил этилди. Бу масалада Парламент комиссияси томонидан Олий судга илтимоснома киритилган. Шунингдек, комиссия Бухорога йўл харажатларини қоплашга ҳам ёрдам берган.
Қўшимча имкониятлардан фойдаланиш учун сайтда рўйхатдан ўтинг